09 mei Dagje Japan
Lieke en ik zijn ruim op tijd voor onze afspraak in Gestel, een dorpje in de buurt van Antwerpen. Peter is er nog niet en dus besluiten we even rond te wandelen. Als we op het dorpsplein komen, wanen we ons terug in de tijd. We hebben nog geen mens gezien als er plots een vrouw met wit schort en wit hoofdkapje naar ons zwaait. Even vragen we ons af of we niet in een aflevering Suske en Wiske in de middeleeuwen zijn beland. De vrouw verdwijnt zo snel als ze is verschenen. We lopen het kerkhof op. Het dorpje is zo mooi dat het ontroerd. Alles lijkt perfectie uit te stralen, terwijl als je goed kijkt, je de tijd door de stenen ziet schemeren. De grafstenen staan schreef, de namen bijna vervaagd. De kerk bestaat uit drie delen, drie stijlen en drie tijden. Ik voel hoe een vleugje melancholie mij overvalt. De schoonheid en het verval troosten. Over authenticiteit gesproken.
Vandaag hebben we in Gestel afgesproken om daar een Japanse Theeceremonie bij te wonen van theemeester Staf Daems. We worden verzocht nog even in de tuin te wachten. De tuin van Staf en zijn vrouw is prachtig, en heel Japans. Net als hun huis overigens. In de tuin staan twee theehuizen, precies zoals je ze in Japan kunt vinden met daaromheen een traditionele theetuin. Een vrouw in kimono loopt voorbij terwijl ze een houten bankje draagt. Ze begroet ons en vertelt dat ze nog even bezig zijn met de voorbereidingen. In het Vlaams, niet in het Japans. We blijven staan.
Als Staf, ook in kimono, ons meeneemt naar het theehuis, wijst hij naar een wachtbankje waar officieel mensen horen te wachten voor de theemeester ze komt halen. Staf begint zijn handen te reinigen boven een grote stenen waterschaal. Wij volgen braaf. Staf wijst naar een luik in het theehuisje, vergelijkbaar met een groot kattenluik. Officieel gezien zouden we daar naar binnen moeten, zodat ze zeker weten dat we onze samurai-zwaarden buiten laten, maar omdat ze vandaag een bankje hebben geplaats mogen we via de onofficiële ingang naar binnen. Met het volle vertrouwen dat we onze zwaarden thuis hebben gelaten.
We mogen plaatsnemen op het bankje, waar al twee vrouwen in kimono’s zitten. Ze worden voorgesteld als de eerste gast en de laatste gast. Wij zijn de gasten tussen hen in. De eerste gast is een Roemeense theeceremoniestudente en de tweede gast de vrouw van de theemeester. De theemeester verdwijnt en schuift de witte deur, die net iets te laag is om onder te kunnen staan, dicht terwijl hij op zijn knieën zit. Niet veel later wordt het deurtje weer open geschoven, alsof de gordijnen worden geopend en de voorstelling gaat beginnen.
De theemeester zit op zijn knieën.
Er liggen attributen voor hem op de grond.
Hij pakt een lepel genaamd Chashaku en een potje in het rood.
Hij pakt een kom met Japanse tekens, een bamboeborstel, ook Hishaku genoemd.
Dan gaat hij staan, strekt zijn benen, buigt vervolgens zijn hoofd voor het portaal.
Dan bukt hij lichtjes, zet een stapje en beweegt zijn lichaam door de deur.
Hij strekt zijn knieën, draait zich om, nu zijn hoofd richting de deur.
Hij buigt zijn knieën zakt omlaag en plaatst zijn knieën op de grond.
Hij legt de lepel van bamboe, zet het potje in het rood, zet de kom en de borstel op een rij voor zich neer en schuift de deur met aandacht dicht.
Hij pakt de lepel, pakt het potje, pakt de kom en borstel zorgvuldig vast.
Hij staat op, zet een stap, een stap, nog een stap.
Hij buigt zijn knieën, zakt door zijn knieën, zit op zijn knieën net als eerst.
Zet het potje, legt de lepel, zet de kom en borstel met volle aandacht neer.
De laatste gast fluistert naar de theemeester
‘je sokken zijn te zien’.
De theemeester glimlacht breed en bedekt zijn sokken met de stof van zijn kimono
voor hij zijn ritueel vervolgd.
Elke beweging, elke handeling wordt met uiterste nauwkeurigheid en aandacht gedaan. Er is geen ruis, geen onverwachte beweging. Onze theeceremonie duurt in totaal 1,5 uur, wat een stuk korter is dan de officiële. We drinken een slok dikke thee, we buigen, we bedanken, we bieden onze excuses aan als wij drinken aan degene naast ons die nog niet mag drinken, we snoepen, we buigen en we kijken aandachtig. Tot uiteindelijk de theemeester met al zijn attributen door het deurtje verdwijnt en niet meer verschijnt.
Om deze Japanse vakantie in stijl af te sluiten bezoeken Lieke en ik de Japanse Tuinen in Hasselt voor we weer terugvliegen naar Nederland.
Saskia de Haas
Geen reactie's